Ιερά δέντρα στη μυθολογία και στις θρησκείες

Οι μύθοι που σχετίζονται με Ιερά Δέντρα εμφανίζεται σε πολλούς και διάφορους πολιτισμούς συνδέοντας τη ζωή, τη σοφία και την κοσμική ισορροπία.

Παρόλο που ο όρος «Δέντρο της Ζωής» δεν προέρχεται απευθείας από την αρχαία ελληνική μυθολογία, υπάρχουν πολλοί μύθοι που σχετίζονται με ιερά δέντρα και τη συμβολική τους σημασία στην αρχαιοελληνική κοσμοθεωρία.

Ελληνική Μυθολογία

Το Δέντρο Ελιάς της θεάς Αθηνάς

Το δέντρο της ελιάς κατείχε ξεχωριστή θέση στην ιστορία και την ταυτότητα της αρχαίας Αθήνας. Σύμφωνα με την παράδοση, κατά τη διαμάχη μεταξύ της Αθηνάς και του Ποσειδώνα για την κυριαρχία της πόλης, η Αθηνά πρόσφερε στους Αθηναίους ένα δέντρο ελιάς. Αυτό θεωρήθηκε πιο πολύτιμο από το θαλασσινό νερό που δημιούργησε ο Ποσειδώνας, γιατί το δέντρο παρείχε τροφή, λάδι και ξύλο, χρήσιμα για την καθημερινότητα και την οικονομία της πόλης. Έτσι, η πόλη ονομάστηκε Αθήνα προς τιμήν της θεάς.

Το ιερό δέντρο της ελιάς θεωρείτο σύμβολο σοφίας, ειρήνης, γονιμότητας και αφθονίας, ιδιότητες που συνδέονται άμεσα με τη θεά Αθηνά. Η ελιά έγινε ιερό σύμβολο της πόλης, και το λάδι της ήταν εξαιρετικά πολύτιμο, τόσο για διατροφή όσο και για χρήση σε θρησκευτικές τελετές και αγώνες.

Η ιερή ελιά του Ερεχθείου στην Ακρόπολη θεωρούταν πως ήταν το ίδιο το δέντρο που είχε φυτέψει η θεά Αθηνά. Αν και καταστράφηκε πολλές φορές. Πίστευαν ότι είχε την ικανότητα να αναγεννάται, γεγονός που ενίσχυε τη συμβολική της σημασία ως δέντρο της αθανασίας και της διαχρονικής δύναμης.

• Δείτε τα χειροποίητα Κλαδιά Ελίας που έχουμε δημιουργήσει εδώ

Φιλήμων και Βαυκίς

Ο μύθος του Φιλήμονα και της Βαυκίδος προέρχεται από τις Μεταμορφώσεις του Οβιδίου. Πρόκειται για ένα ηλικιωμένο ζευγάρι που έζησε μια ζωή γεμάτη αγάπη και φιλοξενία. Όταν ο Δίας και ο Ερμής, μεταμφιεσμένοι σε κοινούς θνητούς, τους επισκέφθηκαν, μόνο αυτοί τους υποδέχθηκαν με ευγένεια, παρά τη φτώχεια τους. Σε αντάλλαγμα, οι θεοί προστάτευσαν το ζευγάρι από τον κατακλυσμό που έπνιξε τους ασεβείς και τους προσέφεραν την επιθυμία να ζήσουν για πάντα μαζί . Όταν πέθαναν μεταμορφώθηκαν σε δέντρα – έναν δρυ (ο Φιλήμονας) και μία φλαμουριά (η Βαυκίδα) – με τους κορμούς τους να περιστρέφονται, συμβολίζοντας την αιώνια αγάπη και ενότητα.

• Δείτε το σχετικό Χειροποίητο Δέντρο που έχουμε δημιουργήσει εδώ

Το Ιερό Δέντρο της Δωδώνης

Στην αρχαία ελληνική θρησκεία, η ιερή δρυς στο μαντείο της Δωδώνης θεωρούνταν σύμβολο θεϊκής σοφίας και επικοινωνίας με τους θεούς. Οι ιερείς και οι ιέρειες ερμήνευαν τα μηνύματα του Δία από τον θρόισμα των φύλλων και τις κινήσεις των κλαδιών. Το δέντρο λειτουργούσε ως σύνδεσμος ανάμεσα στον ουρανό και τη γη, θυμίζοντας τη συμβολική σημασία του Δέντρου της Ζωής.

Το Δέντρο των Εσπερίδων

Το δέντρο που φυτρώνει στον κήπο των Εσπερίδων φέρει χρυσά μήλα και συνδέεται με την αιώνια ζωή και την αθανασία. Σύμφωνα με τη μυθολογία, ήταν δώρο της Γαίας (Γης) στη Ήρα κατά τον γάμο της με τον Δία. Το δέντρο φυλασσόταν από τις νύμφες Εσπερίδες και τον δράκο Λάδωνα, καθιστώντας το σύμβολο της θεϊκής προστασίας και του πολύτιμου δώρου της ζωής.

Ο Μύθος του Εγκέλαδου και των Δέντρων

Μια λιγότερο γνωστή ιστορία αναφέρει ότι τα δέντρα που φυτρώνουν από το σώμα του Εγκέλαδου (ενός από τους γίγαντες που θάφτηκαν από τους θεούς κάτω από τη γη) είναι σύμβολα της συνεχούς αναγέννησης και της ζωής. Παρά τη θνησιμότητα του σώματος, τα δέντρα που φυτρώνουν από αυτό θυμίζουν την αέναη σύνδεση της ζωής με τη φύση.

Η Μηλιά της Περσεφόνης

Η Περσεφόνη, καθώς περιφερόταν στα λιβάδια πριν την απαγωγή της από τον Άδη, λέγεται ότι μαγευόταν από τα δέντρα και τους καρπούς τους. Σε κάποιες παραλλαγές του μύθου, οι καρποί της μηλιάς, που θεωρούνται δώρα της γης, συνδέονται με τη ζωή, τον θάνατο και την αναγέννηση – θέματα που σχετίζονται άμεσα με το Δέντρο της Ζωής.

 

Θρησκείες και Παραδόσεις

Ο μύθος του Δέντρου της Ζωής είναι κοινός σε πολλούς πολιτισμούς, θρησκείες και παραδόσεις παγκοσμίως. Κάθε μύθος ή θρύλος έχει τα δικά του χαρακτηριστικά, αλλά συνήθως το δέντρο συμβολίζει την ένωση μεταξύ ουρανού, γης και ανθρώπων.

Η Εδέμ και το Δέντρο της Ζωής (Ιουδαϊσμός και Χριστιανισμός)

Στο βιβλίο της Γένεσης στην Παλαιά Διαθήκη, το Δέντρο της Ζωής βρίσκεται στον Κήπο της Εδέμ συμβολίζοντας την αιώνια ζωή και την ευλογία του Θεού. Μαζί του υπήρχε και το Δέντρο της Γνώσης του Καλού και του Κακού. Ο Θεός απαγόρευσε την πρόσβαση στο Δέντρο της Ζωής μετά την αμαρτία των Πρωτόπλαστων, για να μην αποκτήσουν αθανασία μετά την πτώση τους. Διαβάστε περισσότερα εδώ.

Η Ιγκντραζίλ (Σκανδιναβική Μυθολογία)

Στη σκανδιναβική μυθολογία, το Yggdrasil είναι το κοσμικό δέντρο που ενώνει τους εννέα κόσμους. Το δέντρο είναι μια τεράστια φτελιά που στηρίζει το σύμπαν, ενώ οι ρίζες του φτάνουν στον κάτω κόσμο και ο κορμός συνδέεται με τον ουρανό. Γύρω του κατοικούν διάφορα πλάσματα, όπως ο δράκος Νίντχογκ που ροκανίζει τις ρίζες και ο αετός που κάθεται στην κορυφή.

Το Ασβάτθα (Ινδουιστική Παράδοση)

Στην ινδουιστική φιλοσοφία, το Ασβάτθα ή Πίππαλα είναι ένα ιερό δέντρο που αντιπροσωπεύει το κοσμικό δέντρο. Στην Μπαγκαβάτ Γκίτα, περιγράφεται ως δέντρο με ρίζες που εκτείνονται προς τον ουρανό και κλαδιά που κρέμονται προς τη γη. Συμβολίζει τη ζωή, τη γνώση και τη σύνδεση του ανθρώπου με το θείο.

Το Δέντρο Κιέν Μου (Κινεζική Μυθολογία)

Στην κινεζική μυθολογία, το Κιέν Μου είναι ένα κοσμικό δέντρο που συνδέει τους ουρανούς με τη γη. Αναφέρεται σε διάφορα κείμενα ως το δέντρο που στηρίζει τον ουράνιο θόλο. Τα φύλλα του θεωρούνται ότι φέρουν μαγικές δυνάμεις, και οι καρποί του μπορούν να χαρίσουν μακροζωία ή αθανασία.

Το Δέντρο Καπόκ (Μυθολογία των Μάγια)

Στους Μάγια, το Καπόκ (Ceiba) ήταν το Δέντρο του Κόσμου που συνδέει τους τρεις κόσμους: τον ουρανό, τη γη και τον κάτω κόσμο (Xibalba). Οι Μάγια πίστευαν ότι οι ψυχές των νεκρών ταξιδεύουν μέσω του δέντρου στον άλλο κόσμο. Το Καπόκ είναι επίσης σύμβολο ζωής και δύναμης στις φυλές της Κεντρικής Αμερικής.

Η Σημύδα της Ζωής (Σιβηρική Παράδοση)

Στις σιβηρικές σαμανιστικές παραδόσεις, η σημύδα θεωρείται το Δέντρο της Ζωής, που συνδέει τον κάτω κόσμο, τη γη και τον ουρανό. Οι σαμάνοι συχνά ανεβαίνουν σε σημύδες κατά τη διάρκεια των τελετών, προσομοιώνοντας την άνοδο στον κόσμο των πνευμάτων.

Το Δέντρο Καλπάταρου (Βουδιστική και Ινδουιστική Παράδοση)

Το Καλπάταρου είναι το Δέντρο των Ευχών, το οποίο εμφανίζεται στους θρύλους της ινδουιστικής και βουδιστικής παράδοσης. Λέγεται ότι μπορεί να εκπληρώσει οποιαδήποτε επιθυμία. Είναι συνδεδεμένο με τη θεότητα Ίντρα, και συχνά φυτρώνει στους παραδείσους της ινδουιστικής μυθολογίας.

Το Δέντρο των Στοών (Σουμεριακή Παράδοση)

Στην αρχαία Μεσοποταμία, υπήρχε ο θρύλος του Δέντρου των Στοών, το οποίο φυτρώνει στο κέντρο της Εδέμ, του παραδείσου. Ήταν μια σύνθεση ανάμεσα σε θεότητες και τη φύση, όπου το δέντρο έδινε καρπούς σοφίας και αιώνιας ζωής.

 

Εξερευνήστε τα χειροποίητα διακοσμητικά Δέντρα της Ζωής